Еңбекті қорғаудың оң мәдениетін қалыптастыру барысы талқыланды

Қазақстан Республикасы Кәсіподақтар федерациясы жариялаған Қауіпсіз еңбек жылында Қарағанды облысының Кәсіподақтар орталығы «Қарағанды облысының еңбек инспекциясы жөніндегі басқармасы» ММ-мен бірлесіп Халықаралық еңбек ұйымының ұсынысы бойынша жыл сайын 28 сәуірде атап өтілетін Дүниежүзілік еңбекті қорғау күніне арналған «Ортақ күш-жігермен еңбекті қорғаудың оң мәдениетін қалыптастыру» тақырыбында дөңгелек үстел ұйымдастырды, басты мақсат – әлеуметтік диалогты және барлық мүдделі тараптардың еңбекті қорғау жүйесін нығайтуға және жұмыс орындарында қауіпсіздік техникасын сақтауға қатысуын дамыту.


Жұмыс кездесуіне салалық және жергілікті кәсіподақтардың аумақтық құрылымдарының 40-тан астам өкілдері, әлеуметтік әріптестер, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі кәсіпорындардың техникалық инспекторлары, олардың ішінде: «АрселорМиталл Теміртау» АҚ «Қорғау» көмір өндірушілер, «Жақтау» металлургтер кәсіподақтарының өкілдері, Құрылыс кешені және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық қызметкерлері кәсіподақтарының Қарағанды облыстық филиалдарының, «SENIM» Денсаулық сақтау жүйесі қызметкерлерінің, оқу-ағарту, ғылым және жоғары білім қызметкерлерінің, «KYZMET» мемлекеттік, банк және қоғамдық мекемелерінің,«ҚАЗПРОФТРАНС» теміржол, автомобиль, әуе және су көлігі қызметкерлерінің, мәдениет, спорт, туризм және ақпарат қызметкерлерінің, Қарағанды энергетикалық компаниялар тобы қызметкерлерінің Жергілікті кәсіподағының, ауыл шаруашылығы, қайта өңдеу ұйымдары мен мемлекеттік мекемелер қызметкерлерінің Жергілікті кәсіподағының, «YNTYMAQ» Қазақстан салалық кәсіптік одағының Қарағанды облысы кооперация және кәсіпкерлік қызметкерлерінің кәсіподағыеың өкілдері қатысты.

Кездесуді аша отырып, Қарағанды облысы Кәсіподақтар орталығының төрағасы Болат Жұмабеков еңбекті қорғау мәселелері өмірлік маңызды екенін, лайықты және қауіпсіз еңбек жағдайларын жасау, қызметкерлерге әлеуметтік әділ еңбекақы төлеу, кәсіптік ауруларды анықтау кәсіподақ қозғалысының әлеуметтік серіктестер алдына қоятын бірінші кезекті мәселелер екенін атап өтті. «Қарағанды облысының еңбек инспекциясы басқармасы» ММ басшысының орынбасары Саяш Ахметов өңірдің кәсіпорындары мен ұйымдарындағы жарақаттанудың жай-күйіне, қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз ету, өндірістегі жазатайым оқиғалардың алдын алу, технологиялық ескірген жабдықтарды жаңарту және еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қағидаларын жүйелі оқыту қажеттілігіне кездесуге қатысушылардың назарын аударды.

Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік саясатты іске асырумен айналысатын Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Еңбекті қорғау жөніндегі ғылыми зерттеу институтының Қарағанды облыстық филиалының директоры Ардақ Омарова осы бағыттағы тәжірибе негізінде еңбекті қорғау саласында белгілі бір нәтижелілікке ие жаңа жүйелі тәсілдерді енгізу дағдыларымен бөлісті және оқыту бойынша ынтымақтастықтың жаңа аспектілерін ұсынды.

Содан кейін «Қорғау» көмір өндірушілер кәсіподағының Бас техникалық инспекторы Андрей Лукин «Қорғау» көмір өндірушілер кәсіподағы бірнеше рет көтерген әлеуметтік маңызды мәселені атап өтті: өндірістегі жазатайым оқиғаларды тергеу кезінде жәбірленушінің кінәсін анықтаудың күшін жою туралы және залалды өтеу сомаларын төлеу туралы мәселе. Аралас жауапкершілік ұғымы басқа ұйыммен қатар жәбірленушінің өрескел абайсыздығы орын алған жағдайларда қолданылуы керек. Демек, аралас жауапкершілікті қолдану үшін жұмыс берушілердің ғана емес, қызметкердің де кінәсінің себептік байланысы қажет, бұл тараптардың кінәсін өзара жоққа шығарады.

«АрселорМиттал Теміртау» АҚ «Жақтау» металлургтер кәсіподағының еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы жөніндегі қоғамдық инспекторы Игорь Евсюков өндірісте тәуекелдерді басқару жүйесін тұрақты оқыту мен практикалық қолдануды жалғастыру қажеттігін атап өтті.

Кәсіподақ орталығының 2022 жылғы жазатайым оқиғаларды тергеу жөніндегі комиссиялардың қорытындылары бойынша аралас жауапкершілікті қолдану бойынша жүргізген талдауы Қарағанды облысы мен Ұлытау облысының өндірісінде және ұйымдарында жазатайым оқиғалардың салдарынан жұмыс берушілер мен зардап шеккендердің кінәсінің төмендегідей таралуын көрсетті: 53 жағдайда– 100%, 15 – 90%, 18 – 80%, 11 – 70%, 6 – 60%, 5 – 50%, 5 – 40 %, 11 – 30% ауыр жарақат алған қызметкердің 100% кінәсі, сондай-ақ кәсіпорындар мен мекемелерде кәсіподақ ұйымдарының болмауы зардап шеккендердің кінәсінің ең көп пайызына әсер етеді.

Дөңгелек үстелге қатысушылар ортақ күш-жігермен еңбекті қорғаудың оң мәдениетін қалыптастыру жөніндегі іс-қимылдарды, Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінен пайыздық қатынастарда айқындалатын аралас жауапкершілік ұғымын алып тастау туралы «Қорғау» көмір өндірушілер кәсіподағының бастамасын қолдады.

Дөңгелек үстелге қатысушылар ұйымдастырушылар мен спикерлерге кәсіподақ диалог алаңында нәтижелі кездесу ұйымдастырғаны үшін алғыс айтып, жұмысшылардың құқықтары мен мүдделерін қорғау бойынша жұмыс орындарында еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау мәселелерінде өз іс-әрекеттерінде ынтымақтастықтарын білдірді.