Бүгін Шымкентте Қазақстан Республикасы Кәсіподақтар федерациясы Халықаралық еңбек ұйымымен бірлесіп ұйымдастырған Орталық Азия елдері кәсіподақтарының шекаралық ынтымақтастық бойынша өңірлік семинар өтті. Семинар жұмысына Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан және Өзбекстанның Ұлттық кәсіптік орталықтарының өкілдері қатысты.
Семинардың жұмысын аша отырып, ҚР Кәсіподақтар федерациясы төрағасының орынбасары Гүлнара Жұмагелдиева іс-шараға қатысушылар көші-қон процестерінің шекара маңындағы өңірлердің әлеуметтік-экономикалық жағдайына әсерін талқылайтынын және Орталық Азия елдерінің кәсіподақтар кеңесі (ОАЕКК) шеңберінде шекаралық ынтымақтастықтың бірлескен жоспарына ұсыныстар әзірлейтінін атап өтті.
Халықаралық еңбек ұйымы атынан семинарға қатысушыларды құттықтай отырып, Еуропа және Орталық Азия бөлімінің меңгерушісі ACTRAV / ХЕҰ Сергеюс Гловацкас әлеуметтік-еңбек саласындағы шекаралық ынтымақтастықты дамытудың маңыздылығын атап өтті.
«Орталық Азия аймағы Ұлы Жібек жолынан бастау алатын интеграциялық аймақ. Орталық Азия мемлекеттерінің тарихы, мәдениеті, тамыры ортақ. Мемлекеттер шекаралас болғандықтан, бір-бірінің әлеуметтік және еңбек саласындағы процестеріне әсер етеді. Еңбек мигранттарының әлеуметтік қорғалуын қамтамасыз ету мәселесінде шекаралық ынтымақтастық өте маңызды және бұл мәселеде кәсіподақтарға бөлек рөл берілген», – деді халықаралық сарапшы.
Семинардың бірінші бөлімінде Орталық Азия республикаларындағы әлеуметтік-еңбек саласындағы жағдайлар туралы елдік презентациялар ұсынылды.
ҚРКФ төрағасының орынбасары Гүлнар Жұмагелдиева Қазақстанның әлеуметтік-еңбек саласындағы ахуал және әлеуметтік әріптестік аясындағы ҚРКФ қызметінің негізгі бағыттары туралы айтып берді. Ол ҚР Кәсіподақтар федерациясы – 23 салалық кәсіподақ пен 17 аумақтық бірлестік шеңберінде екі миллионға жуық кәсіподақ мүшелерін біріктіретін елдегі ең ірі қоғамдық ұйым екенін атап өтті.
«Өткен жылы Кәсіподақтар федерациясының өкілдері 58 құқықтық актіні әзірлеуге қатысты. Заң шығару бастамасы субъектілеріне және мемлекеттік органдарға заңнаманы жетілдіру бойынша 153 ұсыныс жолданды. Олардың бір бөлігі ескеріліп, қабылданған заңдарда көрініс тапты. Қазіргі уақытта еңбек көші-қоны мәселелері бойынша әлеуметтік серіктестермен өзара әрекеттесу бойынша ұсыныстар әзірленуде», – деді ҚРКФ төрағасының орынбасары әріптестеріне.
Тақырыпты жалғастыра отырып, ҚРКФ төрағасының орынбасары, қазақстандық мұнай-газ кешені салалық кәсіподағының төрағасы Сұлтан Қалиев өңірдегі Кәсіподақтар ынтымақтастығын нығайтуда Орталық Азия елдерінің кәсіподақтар кеңесіндегі іс-қимылдар үлкен рөл атқаратынын атап өтті.
«Қазақстанның барлық мұнай – газ өңірлері Орталық Азия мемлекеттерімен шекаралас, сондықтан елдердің салалық кәсіподақтар арасындағы шекаралық ынтымақтастықты Орталық Азия елдері кәсіподақтарының құрылған Кеңесі шеңберінде дамыту маңызды», – деді Сұлтан Қалиев.
Өз кезегінде Түркістан облысы кәсіподақтары аумақтық бірлестігі төрағасының орынбасары Айдар Бақтыбаев екі жыл бұрын әкімшілік реформадан кейін құрылған жаңа кәсіподақ бірлестігі Өзбекстан кәсіподақтарымен шекаралық ынтымақтастықты дамытуға өз үлесін қосып отырғанын ерекше атап өтті.
Өзбекстан Кәсіподақтар федерациясы атынан елге арналған презентацияны ұсынып, ӨКФ төрағасының орынбасары және халықаралық бөлімінің басшысы Яркун Файзуллаев көші-қон процестерінің Өзбекстанға әсері туралы айтты.
«Өзбекстан халқы жыл сайын 950 мың адам өсіммен 36 миллионнан астам адамды құрайды. Өзбекстанның 2,5 миллионға жуық азаматы шетелде жұмыс істейді. Бұл жалпы халықтың 5% құрайды. Осылайша, Өзбекстан еңбек мигранттары бойынша донор елге айналуда», – деп атап өтті Яркун Файзуллаев.
Шекаралық ынтымақтастық тақырыбын ӨКФ-ның Жизақ облыстық кеңесінің төрағасы Нусуратулла Пардаев жалғастырды. Ол семинарға қатысушыларды Жизақ және Түркістан кәсіподақтары арасындағы ынтымақтастық тәжірибесі туралы хабардар етті.
Қырғызстан Кәсіподақтар федерациясының өкілі, Талас облыстық кәсіподақтар кеңесінің төрағасы Ақылбек Жақшымбеков сондай-ақ әріптестерінің назарын ОАЕКК шеңберінде жаңа серпін алған кәсіподақтардың өзара іс-қимылын дамыту жайында сөз қозғады.
Ел презентациясында Соғды облыстық кәсіподақтар кеңесінің төрағасы, Тәжікстан делегациясының басшысы Шарифулло Абдуллозода республикадағы Еңбек кодексіне сәйкес кәсіподақтар әлеуметтік-еңбек саласында қоғамдық бақылауды жүзеге асыратынын және еңбек мигранттарының проблемаларын шешу мәселесі Тәжікстанда да өзекті екенін айтты.
Семинар барысында ACTRAV/ХЕҰ Еуропа және Орталық Азия департаментінің басшысы Сергеюс Гловацкас халықаралық еңбек ұйымының көші-қон саласындағы кәсіподақ ынтымақтастығы бойынша ұлттық және өңірлік деңгейде жүргізіп отырған саясаты мен ұсыныстары туралы егжей-тегжейлі айтып берді.
«Халықаралық еңбек ұйымы мен өңірдің кәсіподақтардың әрекеттестігі ХЕҰ мен ОАЕКК арасындағы ынтымақтастық туралы Алматы декларациясына қол қойылғаннан кейін нығайды. Кәсіподақтар арасындағы шекаралық ынтымақтастық мәселелері бойынша семинар алғаш рет өтуде. Жалпы міндеттерді неғұрлым тиімді іске асыру үшін өңірлік деңгейде шекаралық ынтымақтастық жөніндегі үйлестіру кеңесін құруды қарастыруды ұсынамын», – деді Сергеюс Гловацкас.
Халықаралық сарапшы семинарға қатысушылардың назарын еңбек әлеміндегі ХЕҰ конвенциялары мен ұсынымдарын ратификациялау мәселелеріне аударды.
«Еңбекші-мигранттар туралы 97-конвенцияны ратификациялау көптеген елдер үшін өзекті, өйткені геосаяси және экономикалық дағдарыстарға байланысты көші-қон процестері күшейіп келеді. Сонымен қатар, кәсіподақтар № 205 «Бейбітшілік пен тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін жұмыспен қамту және лайықты еңбек» ұсынымын насихаттауды күшейтуі керек, – деді ACTRAV/ХЕҰ Еуропа және Орталық Азия департаментінің басшысы.
Семинар барысында Орталық Азия өңірі кәсіподақтарының өкілдері үш жұмыс тобына бөлініп, олардың құрамына әрбір кәсіптік орталықтың өкілдері кірді. Орталық Азия елдерінің кәсіподақтар кеңесі шеңберінде Шекаралық ынтымақтастықтың бірлескен жоспарына еңбек мигранттарының проблемаларын шешу бойынша ұсыныстар әзірлеуді жалғастырды.
Айтылған ұсыныстардың ішінде: еңбек мигранттарын қабылдаушы елдің кәсіподақтарының мүшелігіне қабылдау арқылы олардың құқықтарын қорғау; көші-қон саласындағы өзара іс-қимыл мәселелері бойынша шекара маңындағы кәсіподақ бірлестіктері арасында үшжақты меморандумдар жасасу; Бас келісімге, салалық және өңірлік келісімдерге еңбекші-мигранттарды қорғауды қамтамасыз ететін стандарттарды енгізуді қарастыру; ХЕҰ тарапынан ақпараттық және техникалық қолдау көрсету; аймақ елдерінің еңбек заңнамасын үйлестіру туралы; шетелде жұмыс істейтін мигранттарды жалпы еңбек өтіліне қосу туралы; еңбекші-мигранттардың орналасқан жері мен қабылдаушы елдегі жұмысқа орналасуын ескере отырып, есепке алу үшін біріктірілген цифрлық платформа құру және т.б.
Өңірлік семинарға қатысушылар Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан және Өзбекстан ұлттық кәсіподақ орталықтарына, сондай-ақ Орталық Азия елдерінің кәсіподақтар кеңесіне және Халықаралық еңбек ұйымына өз ұсыныстарын жолдауда. Жұмыстың бұл форматы аймақтағы барлық елдердің пікірлерін ескеруге мүмкіндік береді.
Сейсенбі күні Шымкентте республикалық кәсіподақ орталықтарының өзара іс-қимылы аясындағы іс-шаралар легі Орталық Азия елдері кәсіподақтары кеңесінің VI отырысында жалғасады. 18-19 қазанда «Климаттың өзгеруі бойынша кәсіподақ әрекеті» аймақтық конференциясы өтеді.