2024 жылғы 5 қыркүйекте Павлодар облысы Аумақтық кәсіподақтар бірлестігінің «Келешек» жастар кеңесінің төрағасы Гүлзира Атабаева Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясы жанындағы Сараптама кеңесінің бесінші отырысына қатысты. Күн тәртібінде мынадай мәселелер қаралды: 1. референдумның құқықтық базасы – 2024 жылғы түзетулер; 2. референдум процесін ұйымдастырудың өзекті мәселелері.
Орталық сайлау комиссиясының басшысы Нұрлан Әбдіров бүгін сайлауалды күн тәртібінің өзекті мәселесі осы жазда қабылданған референдум заңнамасының жаңалықтарын талқылау және түсіндіру болып табылатынын атап өтті. Түзетулер қолданыстағы республикалық референдум туралы заңда орын алған кейбір құқықтық олқылықтарды жоюға арналған.
Республикалық референдум туралы заңнамадағы инновациялар туралы бірінші мәселе бойынша Әділет вице-министрі Ботагөз Жақселекова сөз сөйледі. Ол сайланбалы заңнамаға ұқсас республикалық референдум туралы Конституциялық заңда қазір ұлттық және халықаралық байқаушылардың, сондай-ақ шетелдік БАҚ өкілдерінің құқықтары мен міндеттері бекітілгенін, бұқаралық ақпарат құралдарының референдумды дайындау және өткізу барысын жариялау тәртібі анықталғанын, референдум кезеңінде қоғамдық пікірге сұрау салу жүргізу тәртібі және басқа да маңызды мәселелер көрсетілгенін түсіндірді.
ОСК төрағасы Нұрлан Әбдіров бірінші мәселені талқылауды қорытындылай келе, «Республикалық референдум туралы заңнама уақтылы және сапалы жаңартылғанын атап өтті. Бұл ретте біздің елімізде 2022 жылғы референдумды ұйымдастыру және өткізу тәжірибесі, сондай-ақ халықаралық байқаушыларды қоса алғанда, сарапшылардың ұсыныстары ескерілді. Осылайша, жаңартылған Республикалық референдум туралы Конституциялық заң жаңартылған конституциялық сайлау туралы заңмен толық үйлеседі және әлемдегі ең жақсы тәжірибелер мен сайлау стандарттарын ескереді».
Екінші мәселе бойынша отырысқа қатысушылар референдум өткізуге дайындық барысы туралы хабардар етілді, келесі негізгі бағыттар қозғалды: науқанды ақпараттық сүйемелдеу, ұлттық байқаушылардың қызметін ұйымдастыру және референдум процесіне қатысушыларды электоралдық оқыту.
Нұрлан Әбдіров сайлаушылардың ерік-жігерін еркін білдіру үшін барынша жағдай жасауға баса назар аударды. Отырыста айтылған Сараптамалық кеңес мүшелерінің ұсыныстары мен пікірлері жинақталып, барлық деңгейдегі референдум комиссияларының жұмысында ескерілетін болады.