Бүгін Шығыс Қазақстан облысы Кәсіподақ орталығы Үйлестіру кеңесінің кеңейтілген отырысы өтті.
Онлайн -кездесуге ҚР Кәсіподақтар Федерациясының төрағасы Сатыбалды Дәулеталин, төрағаның орынбасарлары Гүлнәр Жұмагелдиева мен Нұрлан Өтешев, Шығыс Қазақстан облысы кәсіподақтар орталығының төрағасы Темірбек Қасымжанов, сонымен қатар облыстық кәсіподақ ұйымдарының өкілдері қатысты.
Шығыс Қазақстан облысының кәсіподақтар орталығы облыста салалық кәсіподақтар бірлестіктері 14 облыстық салалық, 4 аумақтық кәсіподақтар бірлестіктері және 3 мүшелік ұйымды біріктіреді. Облыстағы кәсіподақ мүшелерінің саны 133 423.
Кәсіподақтар орталығының бірінші жартыжылдықтағы жұмысы туралы баяндамасында Темірбек Қасымжанов облыстың кәсіподақ ұйымдарының қызметі ҚРКФ-ның 2020-2025 жылдарға арналған «Әділеттілік пен дамуға – бірлікте» стратегиясын іске асыруға бағытталғанын атап өтті.
Оның айтуынша, жыл басынан бері облыста кәсіподақтардың 14 жаңа бастауыш ұйымы құрылды, олардың жалпы саны 1278 адам.
Темірбек Қасымжановтың айтуынша, кәсіподақ орталығы қызметіндегі басым бағыттардың бірі – әлеуметтік әріптестікті дамыту жөніндегі шаралар.
«2021 жылдың 14 сәуірінде қол қойылған 2021-2023 жылдарға арналған облыстық келісімде облыс кәсіподақтары бірқатар оң нәтижелерге қол жеткізді. Нақты сектордағы жұмысшылардың жалақысын жыл сайынғы индекстеу, бюджеттік сектордағы біліктілігі жоқ жұмысшыларға кемінде бір жалақы мөлшерінде сауықтыру жәрдемақысын төлеу, ауылдық жерлердегі бюджеттік сектордағы жұмысшыларға жалақыны көтеру мәселелері дәйекті түрде шешілді », – деді ШҚО кәсіподақтар орталығының төрағасы.
Кәсіподақтардың бастамасымен жаңа келісімге өнеркәсіптік кәсіпорындардағы қоғамдық инспекторларға кемінде бір ең төменгі жалақы мөлшерінде ай сайынғы қосымша ақы төлеу туралы тармақ енгізілді.
Сондай -ақ, ол кәсіподақтардың әлеуметтік әріптестік аясындағы жұмысының нәтижелеріне тоқталды.
«2021 жылдың бірінші жартыжылдығында 42 кәсіпорынның 25 684 жұмысшысының жалақысы 10%-ға өсті. 727 қызметкерге 526 миллион теңге көлемінде жалақы берешегі төленді », – деп атап өтті Темірбек Қасымжанов.
Кездесу барысында ол ұжымдық шарттарды реттеу мәселесіне де ерекше назар аударды.
«Облыста 15 378 кәсіпорын бар. Бүгінгі таңда 10 505 кәсіпорында ұжымдық шарттар жасалды. Оның ішінде 46 ұжымдық шарт осы жылдың бірінші жартыжылдығында жасалған. Кәсіподақтары бар кәсіпорындар мен ұйымдарда ұжымдық шартпен қамтылу 98%-ды құрайды », – деді ШҚО кәсіподақтар орталығының төрағасы.
Кәсіподақ мүшелеріне құқықтық көмек көрсету шеңберінде облыста Заң клиникасының филиалы ашылып, 21жұмысшылардың өтініші бойынша кеңестер берілген. Сонымен қатар, кәсіподақтар орталығындағы Татуласу орталығы 58 өтінішті қарады, оның 15 -і медиациямен аяқталды.
Облыста еңбек қауіпсіздігі мәселелерінің де ерекше маңызға ие екені атап өтілді. Темірбек Қасымжановтың сөзінше, өндірістік жарақаттың деңгейі жоғары.
«2021 жылдың бірінші жартыжылдығында өндірістік жарақаттану деңгейі өткен жылмен салыстырғанда 12,7%-ға төмендеді. Дегенмен, өндірістік жарақаттар жоғары деңгейде қалып отыр. Жыл басынан бері жұмыс орнында 82 адам жарақат алды. Оның 10-ы көз жұмды, 38-і ауыр жарақат алды », – деді Кәсіподақтар орталығының төрағасы.
Ол аймақта 2019-2023 жылдарға арналған өндірістік жарақаттар мен еңбек жағдайлары зиянды жұмыс орындарын қысқарту бойынша Жол картасы бар екенін айтты.
«Жол картасын іске асыру шеңберінде 28 кәсіпорын «Vision Zero» нөлдік жарақат тұжырымдамасына қосылды. Олардың қатарында кәсіподақтары бар барлық ірі ұйымдар кіреді. Облыстың 2 кәсіпорынында «Халықтық бақылау» жобасы іске асырылды, оған жұмыстардың қауіпсіз жүргізілуін бақылау және персоналды қауіпсіз жұмыс тәжірибесіне үйрету үшін 10 адам тартылған. Еңбек шарттары бойынша аттестаттау 113 өндірістік нысан мен еңбек жағдайлары қауіпті және зиянды жұмыс орындары бар 18 кәсіпорында жүргізілді. 8 кәсіпорында еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау жөніндегі стандарттар енгізілді. Облыста еңбекті қорғау бойынша 1286 Өндірістік кеңес құрылды, 1950 еңбекті қорғау бойынша техникалық инспектор жұмыс істейді. Олар 7 мың бұзушылықты анықтап, жойды », – деді Темірбек Қасымжанов.
Кездесу барысында жұмысшылардың құқықтары мен мүдделерін салалар бойынша қорғау туралы Құрылыс кешені және тұрғын үй -коммуналдық шаруашылық қызметкерлерінің салалық кәсіподағы филиалының төрағасы Яков Швец, Білім және ғылым қызметкерлерінің салалық кәсіподағының Семей аумақтық ұйымының төрағасы Сәбит Ибраев, Құрылысшылар мен құрылыс индустриясының жергілікті кәсіподағының төрағасы Юрий Потапчук және «SENIM» денсаулық сақтау қызметкерлерінің салалық кәсіподағы филиалының төрағасы Нұржан Зейнуллин баяндама жасады.
ҚРКФ төрағасының орынбасары Нұрлан Өтешев Кәсіподақтар федерациясының «Ем ал! Демал! Білім ал!» атты жаңа жобасын таныстырды.
«Білім беру мен сауықтыру жобасын 1 шілдеде ҚРКФ Атқару комитетінің мүшелері мақұлдады. Жоба биыл пилоттық режимде Нұр-Сұлтан қаласындағы «Адал Ниет Астана» оңалту орталығының базасында басталды. Жаңа жоба кәсіподақ мүшелеріне орталықта он күн бойы жоғары білікті мамандармен және заманауи қондырғылардың көмегімен емделуді кәсіподақтық білім алумен ұштастыруға мүмкіндік береді », – деді Кәсіподақтар федерациясы төрағасының орынбасары.
Отырысты қорытындылай келе, Кәсіподақтар федерациясының төрағасы Үйлестіру кеңесі мүшелерінің алдына бірқатар басым міндеттер қойды.
Ол ең алдымен ұжымдық шарттардың сапасын арттырудың маңыздылығын атап өтті.
«Бүгінде ұжымдық шартты реттеу – бұл әлеуметтік және еңбек қатынастарын құру бойынша біздің барлық жұмысымыздың негізгі түйіні. Бұл жерде олқылықтар бар. Әзірге кәсіподақтар ұжымдық шарттар арқылы жалақыны индекстеуді кеңінен енгізуге қол жеткізе алмады. Жасалған ұжымдық шарттардың 10% -ында ғана жалақыны индекстеу қарастырылған», – деп атап өтті Сатыбалды Дәулеталин.
Төраға кәсіподақтар орталығының техникалық инспекторларға ақы төлеуді енгізуі оң тәжірибе екенін атап өтті.
«Кәсіподақтар әлеуметтік әріптестермен еңбек қауіпсіздігі бойынша диалог жүргізіп, бұл мәселелерді ұжымдық шарттар мен салалық келісімдерде көрсетуі тиіс. Шығыс Қазақстан облысында Облыстық келісімге техникалық инспекторларды қаржылық қолдау туралы тармақты енгізуге мүмкіндік болғаны қуантады. Біз бұл тәжірибені басқа өңірлерге де таратамыз », – деді Кәсіподақтар федерациясының төрағасы.
Әлеуметтік әріптестіктің дамуы туралы айта отырып, ол жаңа Бас келісімде көрсетілген кәсіподақтар федерациясының бастамаларын еске салды.
«Бас келісім бойынша жұмыс кәсіподақтардың нақты күшін көрсетті. Біз ең төменгі жалақыны көтеру, ХЕҰ-ның №131 Конвенциясын ратификациялау мәселелерін енгізе алдық. Бүгінде ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі жанынан жұмыс тобы құрылды, оған Кәсіподақтар федерациясының өкілдері белсенді қатысуда »,- деді Сатыбалды Дәулеталин.
ҚРКФ басшысы еңбек дауларын шешу мен алдын алу мәселелеріне ерекше тоқталды.
«Бүгінгі таңда елімізде 50-ден астам еңбек дауы тіркелді. Олардың көпшілігі кәсіподақтар жоқ кәсіпорындарда болды. Осыған қарамастан кәсіподақтар барлық еңбек дауларын шешуге ат салысты. Кәсіподақтардың қатысуымен жүргізілген келіссөздер нәтижесінде жұмысшылардың жалақысының өсуіне және олардың еңбек жағдайының жақсаруына қол жеткізілді », – деді ҚРКФ төрағасы.
Бұл ретте ол ұжымдық дауларды қарау үшін жаңа заңнамалық құралдарды енгізудің маңыздылығын атап өтті.
«Кәсіподақтар федерациясы бүгінде Үкіметке ұжымдық еңбек дауларын шешу процедураларын оңайлату, сондай -ақ кәсіподақтарға талап қоюға және өздеріне, оның ішінде ереуілдер жариялау жөнінде жауапкершілік алуға мүмкіндік жасау қажеттілігі туралы сұрақты ашық қояды. Біздің міндет – жұмыс берушінің бетін жұмыскерге бұрып, әлеуметтік диалог орнату », – деді Кәсіподақтар федерациясының төрағасы.
Сатыбалды Дәулеталин еңбек дауларының негізгі себептерінің бірі болып табылатын жалақының төмендігіне алаңдаушылық білдірді.
«Бұл мәселені шешу үшін ең төменгі жалақының мөлшерін ұлғайту сонымен қатар, базалық лауазымдық жалақыны өзгерту – оны ең төменгі жалақы мөлшеріне жақындату керек. Барлық осы әрекеттердің негізі №131 Конвенцияны ратификациялау болуы тиіс », – деп қосты ҚР кәсіподақтар федерациясының төрағасы.
Жалпы ол Шығыс Қазақстан облысы кәсіподақтар ұйымдарының жұмысын жоғары бағалады.
Үйлестіру кеңесінің мүшелері ҚРКФ басшылығының қатысуымен өтетін жаңа форматтағы кездесулердің маңыздылығын атап өтті және аумақтық құрылымдарға қолдау көрсеткені үшін ризашылығын білдірді.
Қазақстан Республикасы кәсіподақтар федерациясының медиа орталығы