Бүгін, 14 сәуірде Қазақстан Республикасы Кәсіподақтар федерациясының төрағасы Сатыбалды Дәулеталиннің жетекшілігімен ҚРКФ Атқару комитеті мүшелерінің кезекті отырысы өтті.
Күн тәртібі аясында Атқару комитетінің мүшелері Жаңаөзен қаласында Маңғыстау облысының кәсіподақтар орталығының өкілдігін құру туралы мәселені қарады.
Осы мәселе бойынша сөз алған ҚРКФ төрағасының орынбасары Гүлнар Жұмагелдиева кәсіподақ ұйымын құрудағы мақсат – жұмыскерлердің әлеуметтік және еңбек құқықтарын қорғауды күшейту қажеттігі екендігін баса айтты.
Осыған дейін аумақтық бірлестік құруды Жаңаөзен қаласының кәсіподақ көшбасшылары көтерген болатын. Осы бастамамен олар ағымдағы жылдың наурыз айында Маңғыстау облысына ҚРКФ төрағасының жұмыс сапары барысында Федерация төрағасы Сатыбалды Дәулеталинге жүгінді.
ҚРКФ төрағасы Жаңаөзен қаласындағы бастауыш кәсіподақ ұйымдарының қызметін жедел үйлестіру үшін жағдай жасаудың маңыздылығын атап өтті.
«Аумақтық құрылымды құру әлеуметтік әріптестік тараптарын диалогқа тарта отырып, әлеуметтік-еңбек қатынастарының өзекті мәселелерін шұғыл және кәсіби түрде шешуге, қала кәсіпорындарында еңбек дауларының алдын алудың тиімді алгоритмін әзірлеуге мүмкіндік береді. Жаңаөзендегі қаңтар оқиғасы кезінде кәсіподақ көшбасшылары жоғары азаматтық жауапкершілік танытып, наразылық толқынын ауыздықтау мақсатында белсенді түсіндіру жұмыстарын жүргізді», – деп атап өтті ҚРКФ төрағасы.
Отырыс барысында Атқару комитетінің мүшелері Орталық Азия елдері кәсіподақтарының «Инклюзивтілік, орнықтылық және тұрақтылық – дағдарыс салдарын жеңілдету бойынша кәсіподақ саясаты» тақырыбындағы халықаралық аймақтық конференциясын өткізу жоспарын қарастырды.
Кәсіподақтар федерациясы төрағасының орынбасары Гүлнар Жұмагелдиеваның айтуынша, форум Нұр-Сұлтан қаласында 2022 жылдың 12-13 мамырында өтеді. Конференцияны ұйымдастырушылар – Қазақстан Республикасы Кәсіподақтар федерациясы Халықаралық еңбек ұйымымен бірлесіп өткізеді.
Оның жұмысына Өзбекстан, Тәжікстан және Қырғызстан ұлттық кәсіподақ ұйымдарының өкілдері қатысады.
Осы іс-шара аясында кәсіподақтардың пандемиядан туындаған экономикалық дағдарысты еңсеру бойынша іс-әрекеттерін, сондай-ақ әлеуметтік диалог, ұлттық лайықты еңбек бағдарламалары, тәжірибе және білім алмасу мәселелерін талқылау жоспарлануда.
Сонымен қатар, ол Халықаралық еңбек ұйымының тікелей байланыс миссиясының Қазақстанға алдағы ресми сапары Кәсіподақтар федерациясы үшін маңызды оқиға екенін атап өтті.
Сапар барысында миссия өкілдерінің РҮК төрағасы, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары Ералы Тоғжановпен, Қазақстан Республикасы Кәсіподақтар федерациясының және оның мүше ұйымдарының басшылығымен, орталық мемлекеттік органдардың, сондай-ақ халықаралық және үкіметтік емес ұйымдардың өкілдерімен бірқатар кездесулері жоспарланған. Кездесулер барысында жұмыскерлердің құқықтары мен мүдделерін қорғау мәселелерін талқылау жоспарлануда.
Сондай-ақ, делегаттардың Қарағанды қаласындағы Костенко атындағы шахтаға барып, «Қазкөміркәсіп» салалық кәсіподақ ұйымының кәсіподақ активімен кездесуі және басқа да кездесулер жоспарда бар.
Қазақстан Республикасы Кәсіподақтар федерациясының төрағасы Сатыбалды Дәулеталин халықаралық ынтымақтастықты одан әрі дамыту және нығайту тұрғысынан алдағы сапардың ерекше маңыздылығын атап өтті.
«Пандемиядан кейін біз бәріміз ұзақ уақыт оқшау болдық және қашықтан бірлесіп жұмыс істеуге мүмкіндігіміз болды. Бұл ХЕҰ-ның пандемиядан кейінгі алғашқы сапары. Біздің ойымызша, бұл шетелдік әріптестер тарапынан бізге жоғары сенімнің белгісі», – деді Сатыбалды Дәулеталин.
Атқару комитетінің мүшелері, сондай-ақ, Кәсіподақтар федерациясының кәсіподақтарға сенімін арттыру және кәсіподақтардың әлеуметтік-еңбек қатынастарының жай-күйіне ықпалын нығайту шаралары бойынша Жол картасын жүзеге асыру жөніндегі Кешенді жоспарын бекітті.
Жоспар әлеуметтік-еңбек саласындағы өзекті мәселелерді шешуге бағытталған ұйымдастыру-құқықтық шаралар кешенін қамтиды.
Жоспарда кәсіподақтық праймериз бойынша жобаны жүзеге асыру, мүшелік жарналарды монетизациялаудың тиімді бағдарламасын әзірлеу, құқықтық мәселелер бойынша оқу-әдістемелік кешен әзірлеу, кәсіподақ ұйымдарының қызметіне цифрлық тәсілдерді енгізу, қолданыстағы заңнама нормаларын бақылау, мүше ұйымдар ұсынған НҚА жобаларға құқықтық сараптама жүргізу, еңбек құқықтарын қорғау бойынша адам құқықтары мен сот тәжірибесін дайындау және жалпылау және т.б. сияқты іс-шаралар қарастырылған.
Жол картасы кәсіподақ қатарын нығайтуға және жұмыскерлердің кәсіподақ ұйымдарына деген сенімін арттыруға бағытталған.
Әзірлеушілер атап өткендей, оны жүзеге асыру кәсіподақ қатарының өсуіне, еңбек ұжымында кәсіподақтың жаңа имиджінің қалыптасуына ықпал етеді.
Отырыстың күн тәртібі аясында ҚРКФ мүше ұйымдардың 2021 жылғы статистикалық есептілігінің қорытындылары қаралды.
Кәсіподақтар федерациясы мен оған мүше ұйымдар қызметінің негізгі бағыттарының жай-күйіне талдауды ҚРКФ аппарат басшысы Эльдар Қадралиев баяндады.
Оның айтуынша, 2021 жылдың қорытындысы бойынша кәсіподақ мүшелерінің саны 10 382 адамға немесе 0,6 пайызға төмендеген.
Өткен жылы барлығы 676 бастауыш кәсіподақ ұйымы құрылып, оған 56 664 кәсіподақ мүшесі тартылды.
Ұжымдық шарттардың жалпы саны 2020 жылмен салыстырғанда 2021 жылы 1,2%-ға (15 915) өсті.
«ҚРКФ ұжымдық шарттық реттеудің қолданыстағы жүйесі 16 112 ұжымдық шартты қамтиды, оның ішінде 2021 жылы 6 466 ұжымдық шарт жасалған. Ұжымдық шарттар 1 461 827 жұмыскерді қорғауды қамтамасыз етуге бағытталған, оның ішінде 1 363 237 кәсіподақ мүшелері болды. Ұжымдық шарттардың мазмұнындағы негізгі мәселелер жалақыны индексациялау тәртібін белгілеу болып табылады. Әлеуметтік-еңбек қатынастарын ұжымдық-шарттық реттеудің қолданыстағы жүйесі кәсіподақ мүшелері санының тұрақты деңгейін сақтауға көмектеседі, кәсіподақ мүшелігін ынталандыруға белгілі бір дәрежеде ықпал етеді», – деді Эльдар Қадралиев.
Жалпы, кәсіподақ ұйымдарының жүйелі жұмысының арқасында әлеуметтік әріптестік жүйесінің бұрын қол жеткізілген деңгейде тұрақты жұмыс істеуін қамтамасыз ету мүмкін болғанын атап өтті.
Кәсіподақтар федерациясының Атқару комитетінде кәсіподақтың «Халық бюджеті» жобасын жүзеге асыру барысы да қаралды.
ҚР Кәсіподақтар федерациясы төрағасының орынбасары Нұрлан Өтешев жобаны жүзеге асыруға биыл ҚРКФ бюджетінде 3 млн теңге қарастырылғанын айтты. Әрбір жобаны жүзеге асыру үшін ҚРКФ бюджетінен 1 000 000 теңге көлемінде қаражат бөлінеді. Сонымен қатар, салалық кәсіподақтардың бастамасымен жобаларды бірлесіп қаржыландыруға қосымша қаражат бөлу жоспарлануда.
Жобалық ұсыныстарды іріктеу жөніндегі Сараптамалық комиссияның құрамына білім және ғылым қызметкерлері, кәсіпкерлік қызметкерлері, мұнай-газ саласы қызметкерлері, мемлекеттік және банк мекемелерінің қызметкерлері, мәдениет, спорт қызметкерлері, «Қазкөміркәсіп» көміршілері кәсіподақтарының өкілдері кірді.
«Халық бюджеті-2022» жобасы аясында 23 өтініш түсті. Талқылау барысында комиссия мүшелері барлық өтінімдерді жобаға қатысуға жіберу туралы шешім қабылдады. Комиссия жобалық өтінімдерді сараптай келе, қаржыландыру үшін «Жұмыскерлердің әлеуметтік-еңбек құқықтарын қорғау, кәсіпорын деңгейінде әлеуметтік әріптестікті нығайту және дамыту үшін бастауыш кәсіподақ ұйымдары бар жұмыс берушілердің құқықтық сауаттылығын арттыру» («Солтүстік Қазақстан облыстық кәсіподақ сервисі» ЖШС); «Өзін-өзі дамыту кәсіподақ орталығы» (Ақтөбе облысының әкімдігі); «Виртуалды кәсіподақ білім мектебі» («Қостанай облысы білім және ғылым ұйымдары қызметкерлерінің жергілікті кәсіподағы» ҚБ, Қостанай қ.) жобаларын бекіту туралы шешім қабылдады.
Талқылау қорытындысы бойынша Кәсіподақтар федерациясының Атқару комитеті көпшілік дауыспен отырыстың күн тәртібіндегі барлық мәселелерді мақұлдады.
ҚРКФ медиа орталығы